TALENT

Posts

ભારતીય ગણિતમાં પાઈ

February 27, 2020

भारतीय गणित में पाई भारत में ई. पूर्व ६०० में शुल्ब सूत्रों (संस्कृत ग्रन्थ और वेद जो गणितिय गणनाओं में बहुत पहुँचे हुए हैं।) में π को (९७८५/५५६८)२ ≈ ३.०८८ लिखा गया है। ई. पूर्व १५९ अथवा शायद इससे भी पहले में भारतीय स्रोत π को {\displaystyle \scriptstyle {\sqrt {10}}} {\displaystyle \scriptstyle {\sqrt {10}}} ≈ ३.१६२२ लिखते थे। आर्यभट ने निम्नलिखित श्लोक में पाई का मान दिया है- ''चतुराधिकं शतमष्टगुणं द्वाषष्टिस्तथा सहस्त्राणाम्। अयुतद्वयस्य विष्कम्भस्य आसन्नौ वृत्तपरिणाहः॥'' १०० में चार जोड़ें, आठ से गुणा करें और फिर ६२००० जोड़ें। इस नियम से २०००० परिधि के एक वृत्त का व्यास ज्ञात किया जा सकता है। ( (१००+४)*८+६२०००/२००००=३.१४१६ ) इसके अनुसार व्यास और परिधि का अनुपात ((४ + १००) × ८ + ६२०००) / २०००० = ३.१४१६ है, जो दशमलव के पाँच अंकों तक बिलकुल टीक है। ** इसके अनुसार Circumference और Diameter का अनुपात ((४ + १००) × ८ + ६२०००) / २०००० = ३.१४१६ है, जो दशमलव के पाँच अंकों तक बिलकुल टीक है। शंकर वर्मन ने सद्रत्नमाला में पाई का मान निम्नलिखित श्लोक में दिया है,

પોતીકી શાળા

November 06, 2017

રોજ રિસેસ પડે ત્યારે મેદાનમાં રમતા બાળકોનું ધ્યાન રહે એ માટે શિક્ષકો હંમેશાં મેદાનમાં જ બેસે છે. આ ઉપરાંત શાળા શરુ થાય તે પહેલાં બાળકોને બેસવા માટે તેમજ રિસેસના સમયે વાંચન માટે મેદાનમાં યોગ્ય બેઠક નહોતી. આમ શિક્ષકો અને બાળકોના આ યક્ષ પ્રશ્ન ઉકેલવા શિક્ષકોએ એક એક બાંકડો પોતાના ખર્ચે શાળાને ભેટ આપવાનું નક્કી કર્યું. વેકેશન પહેલા ઓર્ડર અપાઈ ગયો. શાળાના 5 ભુતપૂર્વ વિદ્યાર્થીઓએ પણ પોતાનો બાંકડો શાળાને ભેટ આપ્યા. આમ શાળાને નવા સત્રના પ્રથમ દિવસે જ શાળાને 14 બાંકડા મળ્યા. નવા શૈક્ષણિક સત્રની સુંદર શરુઆત થઈ. • પરમ પૂજ્ય પ્રમુખસ્વામી મહારાજ હંમેશાં કહેતા કોઈ પણ કાર્ય ત્યારે જ પોતાનું લાગે જ્યારે એમાં આપણી સેવા હોય. • પૂજ્ય ગુરુહરિના આશીર્વચન આજે મને મારા સાથીઓની આંખમાં આવિર્ભાવ સ્વરુપે દેખાયા. • શાળા આપણા સૌની છે અને તેનો વિકાસ એ દરેક વિદ્યાર્થી અને શિક્ષકની ફરજ છે આ બાબત ખરા અર્થમાં ચરિતાર્થ થતું જોઈ શક્યો. શાળા પરિવાર તરફથી દાતાશ્રીઓનો આભાર.

November 04, 2017

આવકાર મિત્રો નવા સત્રની પૂર્વ સંધ્યાએ મારા બ્લોગની પુનઃ શરુઆત કરી રહ્યો છું. આપના આશીર્વાદ અને અભિપ્રાય આવકાર્ય છે. આજે( 05.11.2017 )ધોરણ 8 મા અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓને NMMS ની પરીક્ષા છે. વેકેશન પહેલા મારી શાળાના બાળકોને 4.11.2017 ના રોજ બપોર પછી હોલટીકીટ લઈ જવી તેવી સુચના આપી હતી. 04.11.2017 ના સવાર સુધી કોઈ વિદ્યાર્થી કે વાલીનો ફોન ન આવતા મનમાં એક પ્રશ્ન થયો હતો કે શું મારી કેળવણી અને બાળકોને વિવિધ પરીક્ષા માટે સજ્જ કરીને સમય સાથે તાલ મીલાવવા યોગ્ય કરવાના મારા પ્રયત્નોની કોઈ અસર ન થઈ હોય? આવા જ વિચારો મનમાં રમતા હતાને સાથે મારી ગાડી રસ્તો કપે જતી હતી. 04.11.2017 ના રોજ કાર્તક પૂર્ણિમા હોઈ કુળદેવીને પ્રાર્થના કરવા ઊંઝા મંદિરે ગયો.( ઊંઝા વતનથી જતા રસ્તામાં આવે.) માતાજીની પ્રાર્થનામાં પણ પેલો જ સવાલ કેમ કોઈ ફોન નહિ? પાટણથી આગળ વધ્યો ત્યારે અઢી વાગ્યા હશે. બનાસ આવી ત્યાં ફોન રણક્યો સાહેબ તમે ક્યારે ફોમ(હોલ ટિકિટ)આપવા આવશો? ફોન પણ ગામના દુકાનવાળાનો!! મે પ્રત્યુતરમાં કહ્યુ 3.00 વાગ્યે? વળતો સવાલ કર્યો તુ એકલો આવ્યો છે કે બીજુ કોઈ આવ્યુ છે? "સાહેબ 25 જણા છીએ?"

September 12, 2012

ગણિત-વિજ્ઞાન પ્રદર્શન-2012 વિભાગ-5-અ સામુદાયિક સ્વાસ્થ અને પર્યાવરણ કૃતિનું નામઃ- ચોરી અટકાવતો આધુનિક રસ્તો સિધ્ધાંતઃ- વિધુત ઉર્જાનું યાંત્રિક ઉર્જામાં રૂપાંતર રચનાઃ- સૌ પ્રથમ એક મોટી પેટી લઈ તે પેટી ને એક બાજુથી કાણુ પાડી તેની સાથે કોમ્પ્રેસર જોડો. આ પેટીમાં યોગ્ય અંતરે કાણા પાડેલી પી.વી.સીની પાઈપોને યોગ્ય માપ મુજબ ગોઠવવામાં આવી છે. આ પાઈપોની ઉપર કાંકરા પાઠરીને તેની ઉપર પ્રોસેસ કરેલી રેતી પાઠરવામાં આવી છે. આ રસ્તાની નજીક સુગર ફેક્ટરી અને બેકનું મકાન બનાવવામાં આવ્યુ છે. કાર્યપધ્ધતિઃ- આધુનિક રસ્તાની રેતીની નિચે ગોઠવેલા જાળી વાળા પાઈપોની મદદથી જ્યારે હવા ફુંકાય છે ત્યારે પ્રોસેસ કરેલી રેતી ઉંચી-નીચી થાય છે અને તેના પરથી પસાર થતા વાહનના પૈડા રેતીમાં ધસી જાય છે અને સમગ્ર સાધન ફસાઈ જાય છે અને તેને ઝડપી પાડી ચોરી થતી અટકાવી શકાય છે. ફાયદાઃ - (1) બેક, ફેક્ટરી જેવા અગત્યની ઇમારતોમાંથી થતી ચોરી અટકાવી શકાય છે. (2) સંસદ ભવન, રાષ્ટ્રપતિ ભવન જેવા અગત્યની સરકારી ઈમારતોનું રક્ષણ કરી શકાય છે. (3) લશ્કરી થાણાની આજુબાજુ આવા આધુનિક રસ્તા બનાવીને

September 12, 2012

ગણિત-વિજ્ઞાન પ્રદર્શન-2012 વિભાગ- 4 માહિતી અને શૈક્ષણિક કૃતિનું નામઃ - તરંગ ટ્રાન્સમીશન સિધ્ધાંતઃ - વિધુત ઉર્જાનું તરંગ ઉર્જમાં રૂપાંતર રચનાઃ- એફ.એમ-રેડિયો સ્ટેશન માટે એક ઈલેક્ટ્રોનિક સર્કિટનો ઉપયોગ કરીને એફ.એમ રેડિયો સ્ટેશન બનાવવું. તેની બાજુમાં એક પ્લાસ્ટિકની પટ્ટીઓ વડે ટાવર બનાવવો. જેના પર વાયર દ્વારા તરંગોને છોડી શકાય તે પ્રકારની વ્યવસ્થા કરવી. એફ.એમ-રેડીયો સ્ટેશન પૂંઠા અને સફેદ કાગળની મદદથી બનાવવી. તેમજ એક મોબાઈલ ફોન કે જે એફ.એમ સક્ષમ હોય તેના દ્વારા 98.5 ફ્રિકવન્સી સેટ કરીને એફ.એમ-રેડીયો સ્ટેશન દ્વારા પ્રસારીત થયેલા કાર્યક્રમ સાંભળી શકાય તે પ્રકારની વ્યવસ્થા કરવી. કાર્યપધ્ધતિઃ- એફ.એમ-રેડીયો સ્ટેશન દ્વારા પ્રસારીત થતા વિવિધ તરંગો પ્રસારણ ટાવર દ્વારા પ્રસારીત કરવામાં આવે છે. પ્રસારણ ટાવર આ તરંગોને ઉપગ્રહ તરફ વિધુતઉર્જામાંથી તરંગ ઉર્જામાં રૂપાંતર કરીને મોકલે છે જે ઉપગ્રહ દ્વારા ઝીલીને સંમગ્ર પૃથ્વી પર મોકલવામાં આવે છે. જેથી સમગ્ર પૃથ્વી પર આ ફ્રિકવન્સી ધરાવતા તમામ મોબાઈલમાં કે રેડીયોમાં તેને સાંભળી શકાય છે. ફાયદાઃ- (1) મનોરંજન પૂરૂ પાડી શકાય છે.

September 09, 2012

ગણિત-વિજ્ઞાન પ્રદર્શન-2012 વિભાગ- 3 પરિવહન અને સંદેશા વ્યવહાર કૃતિનું નામઃ- જીપીએસ સિસ્ટમ સમજાવતું મોડેલ સિધ્ધાંતઃ- ઉપગ્રહ અને કોમ્પ્યુટરની સંયુક્ત કાર્યપ્રણાલીના સિધ્ધાંત પર કાર્ય કરતી પ્રણાલી છે. રચનાઃ- સૌપ્રથમ બે પૃથ્વીના ગોળા લો. તે પૈકી એક પર આકૃતિમાં બતાવ્યા મુજબ 24 ઉપગ્રહો ગોઠવો. બીજા ગોળા પર 4 ઉપગ્રહો ગોઠવો. ડેટા એનાલિસિસ માટે એક મધર સ્ટેશન કે જે ઉપગ્રહો દ્વારા આપવામાં આવતી માહિતીનું એનાલિસિસ કરી શકાય જે સર્વર તરીકે કામ કરે છે. ડીશ એન્ટેના અને ટાવર દ્વારા સમગ્ર રચનાને આખરી ઓપ આપવામાં આવે છે. કાર્યપધ્ધતિઃ- પૃથ્વીના કોઈ પણ ખુણા પરથી કોઈ પણ સ્થળ અને વ્યક્તિ વિશેની માહિતી મેળવવી હોય તો જીપીએસ સક્ષમ ઓબ્જેક્ટ(સાધન)ની મદદથી સ્થળ કે વ્યક્તિ વિશે માહિતી મેળવવા માટે સર્ચ કરો. જીપીએસ ઓબ્જેક્ટ દ્વારા મોકલવામાં આવેલા તરંગો નજીકના ટાવર મારફતે ઉપગ્રહને માહિતી મોકલે છે અને આ માહિતી ઉપગ્રહ સર્વર(મધર સ્ટેશન) ને મોકલે છે. મધર સ્ટેશન નેવિગેશન સિસ્ટમ સાથે જોડાયેલા તમામ કુલ 24 ઉપગ્રહોને જે તે વ્યક્તિ કે સ્થળ વિશેની માહિતી મોકલે છે. જે સ્થળ કે વ્યક્તિની માહિતી જોયતી હોય

Search This Blog

TALENT

Posts

ભારતની વિશ્વને ભેટ.

ભારતીય ગણિતમાં પાઈ

પોતીકી શાળા